Οδηγίες από την Αστυνομία προς τους πολίτες για την προστασία ανηλίκων από το διαδίκτυο

Το διαδίκτυο είναι ένας κόσμος για πολλούς πρωτόγνωρος. Προσφέρει διαδραστικότητα, έντονη εναλλαγή εικόνων και συναισθημάτων. Είναι μια εικονική κοινωνία, η οποία διαμορφώνεται παράλληλα με την πραγματικότητα.

Η ασφάλεια του σπιτιού μας όμως, στο οποίο βρίσκεται ο υπολογιστής, μπορεί να μας οδηγήσει στο να μην αντιληφθούμε την απειλή καθώς ο κίνδυνος δεν είναι άμεσος και ορατός.

Ας δούμε μαζί τους κινδύνους του διαδικτύου που αφορούν περισσότερο τα παιδιά μας!

Η γνώση των κανόνων ασφάλειας, η ανάπτυξη κριτικής και αντιληπτικής ικανότητας και η ικανότητα αναγνώρισης των κινδύνων είναι βασικά εφόδια για την ασφαλή πλοήγησή στο διαδίκτυο.

1. Τα προσωπικά δεδοµένα, όπως το ονοµατεπώνυµο, η ηλικία, η κατοικία, το επάγγελµα, η εκπαίδευση, η οικονοµική και οικογενειακή κατάσταση κατάσταση, χρησιµοποιούνται σε καθηµερινή βάση καθώς περιηγούμαστε στο διαδίκτυο.
2. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα οποία βρίσκονται καθημερινά οι ανήλικοι δημιουργούν μια εικονική πραγματικότητα πολύ ελκυστική και διαδραστική, η οποία όμως κρύβει και κινδύνους (προβολή τέλειου προτύπου ανθρώπου, παραπλανητικές ειδήσεις/fake news, παραβίαση ιδιωτικότητας κ.α.).
3. Ο ψηφιακός εκφοβισµός είναι οποιαδήποτε πράξη εκφοβισµού, επιθετικότητας, παρενόχλησης, απειλητικής ή αυταρχικής συµπεριφοράς που πραγµατοποιείται µέσω του διαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων. Για να χαρακτηρίσουμε μια πράξη ως εκφοβισμό θα πρέπει να γίνεται συστηματικά, από πρόθεση, να έχει στόχο να πληγώσει κάποιον και να υπάρχει ανισορροπία δυνάμεων των ατόμων που εμπλέκονται.
4. Εθισμός στο διαδίκτυο. Στην περίπτωση που το παιδί ασχολείται πολλές ώρες με το διαδίκτυο θα πρέπει να παρατηρήσουµε τα προειδοποιητικά σηµάδια και να βρούµε έναν τρόπο διαχείρισης της κατάστασης. Σημαντικό είναι να έχουν τεθεί όρια και κανόνες στο χρόνο ενασχόλησης με το διαδίκτυο από μικρές ηλικίες, ώστε να αναπτύξουν τον απαραίτητο αυτοέλεγχο και αυτοπειθαρχία.
5. Σεξουαλικός εκβιασμός και εξαναγκασμός ανηλίκων. Οι ανήλικοι πολλές φορές συνοµιλούν διαδικτυακά µε άλλους γνωστούς ή όχι χρήστες. Οι κακόβουλοι χρήστες, εκµεταλλεύονται την παιδική αθωότητα, προκειµένου να πείσουν τον ανήλικο να τους αποστείλει προσωπικά του στοιχεία, να παράγει πρωτότυπο υλικό (φωτογραφίες ή video ), να καταβάλει χρήµατα, να συναντηθεί μαζί τους ή να προβεί σε άλλες ενέργειες.

Συμβουλές

• Δίνουμε το σωστό παράδειγμα με τη δική μας διαδικτυακή συμπεριφορά ακολουθώντας τους κανόνες ασφαλούς πλοήγησης. Οι ενήλικες λειτουργούν ως πρότυπα προς τα παιδιά.
• Συζητάμε με το παιδί για τη διαδικτυακή του ζωή και ενημερωνόμαστε για τα διαδικτυακά του ενδιαφέροντα, τους λογαριασμούς που διατηρεί σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε διαδικτυακά παιχνίδια και εφαρμογές. Αφιερώνουμε χρόνο στο να πλοηγηθούμε μαζί με το παιδί στο διαδίκτυο σε σελίδες και εφαρμογές ενδιαφέροντός του.
• Ελέγχουμε μαζί με το παιδί τις ρυθμίσεις ασφάλειας και απορρήτου των λογαριασμών του και βεβαιωνόμαστε ότι έχει ενεργοποιήσει την επιλογή διπλού ελέγχου ταυτότητας ( two step verification ), ενώ οι κωδικοί που χρησιμοποιεί είναι ασφαλείς (αποτελούνται από τουλάχιστον 8 σύμβολα, αριθμούς και γράμματα).
• Συζητάμε με τα παιδιά προκειμένου να συνειδητοποιήσουν ότι οι φίλοι τους σε κάποιο προφίλ θα πρέπει να είναι μόνο οι φίλοι τους και στην πραγματική ζωή. Σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να αποδέχονται άγνωστα άτομα, ούτε «φίλους φίλων».
• Συζητάμε με τα παιδιά για τους κινδύνους της έκθεσης των προσωπικών δεδομένων (ονοματεπώνυμα, διευθύνσεις κατοικίας, τηλεφωνικοί αριθμοί, σχολεία κ.λπ.), φωτογραφιών (άσεμνες και μη), ακόμα και e-mail στις εκάστοτε ιστοσελίδες, εφαρμογές και υπηρεσίες στο διαδίκτυο. Τονίζουμε ότι η ενδεχόμενη αποστολή φωτογραφιών σε γνωστό άτομο μια δεδομένη στιγμή μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες μελλοντικά.
• Καλό είναι να αποφεύγεται η είσοδος σε σελίδες, εφαρμογές ηλεκτρονικής συνδιάλεξης (chat) άγνωστες προς τα παιδιά στις οποίες δίνεται η δυνατότητα συνομιλίας με αγνώστους, καθώς και σ’ αυτές όπου γίνεται χρήση κάμερας.
• Καλό είναι να αποφεύγεται το άνοιγμα οποιουδήποτε συνδέσμου (link) αγνώστου προελεύσεως.
• Σε μικρές ηλικίες μπορούμε να υποστηρίξουμε τα παιδιά κατά την αυτονόμησή τους στο διαδίκτυο, εγκαθιστώντας εφαρμογή γονικού ελέγχου, που μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να πλοηγηθούν με ασφάλεια στο διαδίκτυο και τους γονείς να ελέγξουν το περιεχόμενο των ιστοσελίδων που επισκέπτονται.
• Θυμόμαστε ότι σε μεγαλύτερες ηλικίες η επικοινωνία βασίζεται στην εμπιστοσύνη.
• Αν αντιληφθούμε οποιοδήποτε πρόβλημα παραμένουμε ψύχραιμοι, ακούμε όλη την ιστορία χωρίς να διακόψουμε το παιδί, διαφυλάσσουμε τα όποια αποδεικτικά στοιχεία ( screen shot φωτογραφιών/μηνυμάτων), αναφέρουμε το περιστατικό στις αρχές και ζητάμε τη βοήθεια των ειδικών.